คำนำหน้านาม (Article)
ในภาษาเควนย่า ใช้ตัว i เป็นคำนำหน้านาม เทียบได้กับ the ในภาษาอังกฤษ เช่น elen = star = a star, i elen = the star
การแปลงรูปคำนาม (Case Morphology)
กฏการแปลงรูปคำนามในภาษาเควนย่า 10 กรณี มีดังนี้
รูปปกติ (Nominative)
ใช้เป็นประธาน สามารถแบ่งประเภทของคำนามตามจำนวนได้สี่ประเภท ได้แก่ เอกพจน์ (Singular), ทวิพจน์ (Dual), พหูพจน์ (Plural) และ พหุภาคพจน์ (Partitive plural)
เอกพจน์ ไม่มีการดัดแปลงหรือเพิ่มเติมท้ายคำแต่อย่างใด
ทวิพจน์ ถ้าคำมีพยางค์สุดท้ายเป็นเสียง t หรือ d ให้เปลี่ยนสระพยางค์สุดท้ายเป็น u ไม่เช่นนั้นให้ลงท้ายคำด้วย t
พหูพจน์ ถ้าคำนั้นลงท้ายด้วยสระ ให้ต่อท้ายด้วย r (หรือ n ในบางกรณี), หรือถ้าไม่ได้ลงท้ายด้วยสระ ให้ต่อท้ายด้วย i (กรณีที่สระลงท้ายคือ e ให้เปลี่ยนเป็น i, กรณีที่สระลงท้ายคือ ie ให้เปลี่ยนเป็น ier)
พหุภาคพจน์ ให้ลงท้ายด้วย li
ตัวอย่าง
má (มือหนึ่งข้าง) => mát (มือทั้งสอง)
elen (ดาวหนึ่งดวง) => eleni (ดาวหลายดวง)
falma (คลื่น) => falmali (คลื่นจำนวนหนึ่ง)
กรรม (Accusative)
ในภาษาเควนย่าแบบเก่าที่ใช้ในวาลินอร์ คำนามที่เป็นกรรม จะต้องถูกแปลงรูปด้วย (การแปลงรูป accusative นี้จะพบได้แต่ในหนังสือภาษาเควนย่าโบราณเท่านั้น ไม่มีใช้ในภาษาสมัยใหม่)
เอกพจน์ เฉพาะคำที่ลงท้ายด้วยสระ จะถูกลากเสียงสระให้ยาวขึ้น
ทวิพจน์ เฉพาะคำที่ลงท้ายด้วย u จะถูกลากเสียงให้เป็น ú
พหูพจน์ ให้ลงท้ายด้วย i
พหุภาคพจน์ ให้ลงท้ายด้วย lí
ตัวอย่าง
cirya (เรือหนึ่งลำ) => ciryá, ciryar (เรือหลายลำ) => ciryai
กรรมรอง (Dative)
คำซึ่งเป็นกรรมรองของกริยา เช่น ประธานกระทำบางอย่างกับกรรมตรง ให้/ไปยัง/สำหรับ กรรมรอง
เอกพจน์ ให้ลงท้ายด้วย n
ทวิพจน์ ให้ลงท้ายด้วย nt (หรือ en ถ้าคำนั้นลงท้ายด้วย u)
พหูพจน์ ให้ลงท้ายด้วย in
พหุภาคพจน์ ให้ลงท้ายด้วย lin
ตัวอย่าง
i nís antanë i hínan anna = The woman gave the child a gift.
สัมพันธการก (Genitive)
สำหรับแสดงความสัมพันธ์ หรือความเป็นเจ้าของ
เอกพจน์ ให้ลงท้ายด้วย o, กรณีที่สระลงท้ายคือ a ให้เปลี่ยนเป็น o
ทวิพจน์ ให้ลงท้ายด้วย to
พหูพจน์ ให้ลงท้ายด้วย on
พหุภาคพจน์ ให้ลงท้ายด้วย lion
ตัวอย่าง
Vardo tellumar = Varda's domes
Quenta Silmarillion = The story of the Silmarils
การแสดงความเป็นเจ้าของ (Possessive)
เป็นคำแสดงความเป็นเจ้าของ ต่างกับ genitive ตรงที่ possesive จะแสดงถึงการมีอยู่ หรือครอบครอง ของสิ่งใดสิ่งหนึ่ง ส่วน genitive จะแสดงถึง การเป็นของ หรือ มาจาก ซึ่งของสิ่งนั้นอาจไม่ได้อยู่กับ"เจ้าของ"ก็ได้
เอกพจน์ ถ้าลงท้ายด้วยสระ ให้ต่อด้วย va, ถ้าไม่ได้ลงท้ายด้วยสระ ให้ต่อด้วย wa
ทวิพจน์ ให้ลงท้ายด้วย twa
พหูพจน์ ให้ลงท้ายด้วย iva (และถ้าสระลงท้ายเป็น e ให้ตัดทิ้งด้วย)
พหุภาคพจน์ ให้ลงท้ายด้วย líva
ตัวอย่าง
Mindon Eldaliéva = Tower of the Eldalië
róma Oroméva = Oromë's horn
การบอกสถานที่ (Locative)
เพื่อแสดงความหมายว่า อยู่ ณ/อยู่ที่/อยู่บน บางแห่ง
เอกพจน์ ถ้าลงท้ายด้วยสระ ให้ต่อด้วย ssë, ถ้าไม่ได้ลงท้ายด้วยสระ ให้ต่อด้วย essë
ทวิพจน์ ให้ลงท้ายด้วย tsë
พหูพจน์ ถ้าลงท้ายด้วยสระ ให้ต่อด้วย ssen, ถ้าไม่ได้ลงท้ายด้วยสระ ให้ต่อด้วย issen
พหุภาคพจน์ ให้ลงท้ายด้วย lissë หรือ lissen
ตัวอย่าง
Altáriello Nainië Lóriendessë = Galadriel's Lament in Lóriendë (Lórien)
Vardo tellumar ... yassen tintilar i eleni = Varda's dome ... in which (where) the stars tremble
การบ่งบอกปลายทาง (Allative)
เพื่อแสดงความหมายว่า สู่/มายัง/ลงบน บางอย่าง
เอกพจน์ ถ้าลงท้ายด้วยสระ ให้ต่อด้วย nna, ถ้าไม่ได้ลงท้ายด้วยสระ ให้ต่อด้วย enna
ทวิพจน์ ให้ลงท้ายด้วย nta
พหูพจน์ ถ้าลงท้ายด้วยสระ ให้ต่อด้วย nnar, ถ้าไม่ได้ลงท้ายด้วยสระ ให้ต่อด้วย innar
พหุภาคพจน์ ให้ลงท้ายด้วย linna หรือ linnar
ตัวอย่าง
i falmalinnar = upon the foaming waves
Endorenna utúlien = I have come to Middle-Earth
การบ่งบอกต้นทาง (Ablative)
เพื่อแสดงความหมายว่า จาก/ออกมาจาก บางอย่าง
เอกพจน์ ถ้าลงท้ายด้วยสระ ให้ต่อด้วย llo, ถ้าไม่ได้ลงท้ายด้วยสระ ให้ต่อด้วย ello
ทวิพจน์ ให้ลงท้ายด้วย lto
พหูพจน์ ถ้าลงท้ายด้วยสระ ให้ต่อด้วย llon หรือ llor, ถ้าไม่ได้ลงท้ายด้วยสระ ให้ต่อด้วย illon หรือ illor
พหุภาคพจน์ ให้ลงท้ายด้วย lillo หรือ lillon
ตัวอย่าง
Ondolindello = From Ondolindë (Gondolin)
Et Eärello Endorenna utúlien = Out of the Greate Sea to Middle-Earth I am come
การบ่งบอกผู้กระทำ (Instrumental)
เพื่อแสดงความหมายว่า เป็นการกระทำโดยอะไรบางอย่างหรือใครบางคน
เอกพจน์ ถ้าลงท้ายด้วยสระ ให้ต่อด้วย nen, ถ้าไม่ได้ลงท้ายด้วยสระ ให้ต่อด้วย enen
ทวิพจน์ ให้ลงท้ายด้วย nten
พหูพจน์ ให้ลงท้ายด้วย inen
พหุภาคพจน์ ให้ลงท้ายด้วย línen
ตัวอย่าง
lantar lassi súrinen = Fall of the leaves in (by) the wind
i carir quettar ómainen = Those who form words with voices
(Respective)โทลคีนได้เขียนถึงกรณีที่สิบนี้ไว้ แต่ไม่มีคำอธิบายว่าไว้ใช้ในสถานการณ์ใด ทั้งยังไม่เคยพบตัวอย่างการใช้งานด้วย จึงเป็นกรณีปริศนาอยู่
เอกพจน์ ลงท้ายด้วย s
ทวิพจน์ ลงท้ายด้วย tes
พหูพจน์ ลงท้ายด้วย is
พหุภาคพจน์ ลงท้ายด้วย lis
บุพบท (Preposition)
นอกจากการแปลงรูปเพื่อขยายความหมายของคำนามแล้ว ยังมีคำที่ใช้เป็นบุพบทต่างหากโดยเฉพาะ เช่น mi = within, imbe = between, tar, pella = beyond, ve = as, tere = through, tenna = until ฯลฯ
Cr-holy_life
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น